İnatçılık 2-3 yaşında başlar ve daha sonra ki yaşlarda azalır. Ergenlik döneminde bu inatçılık tekrar ortaya çıkar. Yani çocukluk döneminde yaşanılan inatçılık ergenlik döneminde yaşanılan inatçılığın bir provasıdır. Bu yaşa kadar ebeveyn çocuğu besler, tüm bakımını yapar fakat çocuk 2 yaşına geldiğinde istediğini anlatabilir, tek başına yürüyebilir yani çocuk özerklik kazanır bu yüzden istemediği şeyler reddeder ve hayır kelimesini çok sık kullanır. Bu dönem de çocuk için sadece kendi istekleri önemlidir başkalarının da istekleri olabileceğini anlayamaz. Bu yaş döneminde çocuk çevresindekiler ölçer; ‘’Ben ne kadar ağlarsam istediğim oluyor? Üç kere ağlarsam annem istediğimi yapıyor, altı kere ağlarsam babam yapıyor’’ yani çocukların zihninde çevresindekileri ölçen görünmez bir cetvel vardır. Çocuklar kendi bağımsızlıklarını ve ebeveynlerin sınırlarını sınarlar bu dönemde çocuğunuzu bağımsızlığını kazanması için onu cesaretlendirin aynı zaman da kural ve disipline ihtiyacı olduğunu da unutmayın. Yine bu dönemde en çok görülen davranış ısırma ve vurmadır. Böyle bir davranış ile karşılaştığınızda çocuğa yapmaması gerektiği ile ilgili kısa bir açıklama yapın ve onu o ortamdan uzaklaştırın. Bu davranışından dolayı tepki verdiğinizi ona belli edin ve yapacağı komik davranışlarında hemen yumuşamayın. Kendini ifade ettikçe ve sizin tepkinizi gördükçe bu davranış azalacaktır. Ergenlik döneminde ise bu inatlaşma kimi çocuklar da daha sert geçerken kimi çocukta pek kendini göstermemektedir. Ergenlik döneminde ki inatlaşmanın sebebi ise kimlik arayışıdır. Bu dönemde yine çocuğunuzun kimlik arayışına destek olun fakat kurallı ve tutarlı olmayı unutmayın.

     Bu dönemlerde en önemli şeylerden biri anne-babanın birlik olmasıdır yani annenin ‘hayır’ dediği bir şeye babanın da ‘hayır’ demesi. Nedenleri ise çocuğun isteklerinin zamanında karşılanmaması, çocuğa karşı şiddet ve katı bir ceza sistemi uygulanması ve devamlı çocuğun istekleri ile anne-babanın isteklerinin çelişmesi. Örneğin; 16 yaşında ki bir çocuğun hafta sonu okul gezisine gitmek istemesi fakat ailesinin o hafta sonu ders çalışmasını istemesi gibi.

Anne-babaya öneriler:

·         Çocuğunuza öfkeli ve tepkili yaklaşmayın.

·         Çocuğunuza karşı kurallarda tutarlı davranın ve anne-baba olarak ortak karar alıp davranın.

·         ‘Hayır’ kelimesini söylediğiniz de nedenini de açıklayın ve beklentinizi söyleyin.

·         Çocuğunuzla inat savaşına girmeyin onula rakip değil bir olduğunuzu hissettirin.

·         Çocuğunuz inatçı davrandığı zamanlarda dikkatini başka yöne çekmeye çalışın.

·         Kendi başına yapabileceği işlerde onu destekleyin(yemek, giyinmek, oyuncaklarını toplamak vb.)

Çocuklar da inatlaşma dönemi oldukça normal bir dönemdir fakat dikkat edilmesi gereken bir dönemdir. Çocuğunuzun inatçılığı ile baş etmekte zorlanıyorsanız, kurallarınızı net koyamıyorsanız ve anne-baba olarak tutarlı davranamıyorsanız bir uzman yardımı almakta fayda olacaktır.

                                                                                  Psikolog Saynur İçyüz